Chiều cao chịu ảnh hưởng của rất nhiều yếu tố: mạnh nhất là yếu tố dinh dưỡng (32%), sau đó là yếu tố di truyền (23%), vận động thể lực (20%), môi trường và ánh nắng, tình hình bệnh tật , giấc ngủ... Nếu được chăm sóc tốt thì thế hệ sau luôn có chiều cao vượt lên so với thế hệ trước.
Để theo dõi sự phát triển của trẻ các bà mẹ nên thường xuyên cân, đo chiều cao cho trẻ. Trẻ dưới 2 tuổi: 1 tháng cân đo cho trẻ 1 lần. Nếu trẻ suy dinh dưỡng hoặc thừa cân thì phải cân đo hàng tháng thậm chí 2 tuần 1 lần. Sau mỗi đợt trẻ bệnh cũng phải cân đo để theo dõi sự phục hồi của trẻ. Đối với trẻ dưới 2 tuổi sử dụng biểu đồ tăng trưởng theo dõi sự phát triển của trẻ. Nên sử dụng bảng chiều cao theo tuổi, cân nặng theo tuổi, để xác định tình trạng sức khoẻ của trẻ.
Trong giai đoạn trẻ còn có thể tăng chiều cao cần có một chế độ dinh dưỡng hợp lý. Năng lượng cung cấp phải đủ, phù hợp với lứa tuổi, không quá dư vì dễ dẫn tới béo phì, cũng không quá ít vì dễ đưa đến suy dinh dưỡng. Bữa ăn của trẻ bao giờ cũng phải đầy đủ 4 nhóm: đạm - bột - béo - rau. Chất đạm nên chiếm khoảng 10-15% tổng năng lượng nói chung, tinh bột chiếm 60-65% và chất béo 10%. Nên cho trẻ ăn đa dạng không kiêng khem, không ăn uống thiên lệch. Các vi chất cần thiết trong giai đoạn này gồm:Vitamin và khoáng chất có vai trò hết sức quan trọng trong việc phát triển chiều cao của trẻ. Canxi có nhiều trong sữa, cua, ốc, tôm, tép, đậu nành và các loại rau, trong đó sữa là quan trọng nhất, canxi trong sữa dễ hấp thu do có vitamin D và phospho với tỷ lệ hợp lý. Ngoài ra, sữa còn cung cấp nhiều vitamin, khoáng chất và nguồn đạm có giá trị sinh học cao, chứa đủ các acid amin thiết yếu. Vitamin A vừa giúp phòng chống khô mắt, tăng sức đề kháng chống nhiễm trùng, vừa góp phần trong việc phát triển chiều cao, các thức ăn giàu vitamin A là sữa, trứng, cá, gan, thịt... Sắt, kẽm cũng có vai trò quan trọng đối với sự phát triển chiều cao. Sắt có nhiều trong thức ăn động vật như gan, huyết, thịt, cá... và các loại đậu đỗ, rau dền. Kẽm có trong con hàu, gan heo, thịt bò, sữa, lòng đỏ trứng, sữa đậu nành...
Ngoài chế độ dinh dưỡng hợp lý, cần khuyến khích trẻ có lối sống năng động, tập thể dục thể thao thường xuyên. Ngủ đủ, ngủ sâu cũng làm hoóc môn tăng trưởng tiết ra nhiều, kích thích xương dài hơn.
Trong những năm qua Trung tâm Y tế Thị xã Kiến Tường đã triển khai nhiều giải pháp thực hiện nhằm giảm tỷ lệ thiếu vitamin A cho mẹ và trẻ em từ 6 - 60 tháng tuổi kế hoạch mỗi năm 2 đợt chiến dịch uống vitamin A liều cao cho trẻ 6-36 tháng và trẻ nguy cơ dưới 5 tuổi và bà mẹ sau sinh trong vòng một tháng uống Vitamin A liều cao và cân đo cho trẻ từ 0 – 5 tuổi. Hiện tại chiều cao theo tuổi của trẻ dưới 5 tuổi là 11.14% chỉ tiểu đến 2025 là dưới 9%.
Để chủ động phòng bệnh khô mắt do thiếu vitamin A và phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng tất cả trẻ từ 6- 36 tháng tuổi uống vitamin A liều cao, và trẻ 0 – 60 tháng được cân, đo theo dõi tình trạng dinh dưỡng.
Vì sức khỏe của con em chúng ta, các bà mẹ Hãy đưa trẻ từ 0-60 tháng tuổi đi đến điểm uống ngừa trong toàn thị xã để được uống vitamin A và cân, đo vào 02 ngày 1 – 2/6/2020 (nhằm ngày 10 -11/4 Âm lịch)./.
Cẩm Diệu
